Solarna energija je energija sunčevog zračenja koju primjećujemo u obliku svijetla i toplote koju primamo od najvećeg izvora energije na Zemlji, Sunca. Sunčevo zračenje je odgovorno i za stalno obnavljanje energije vjetra, morskih struja, talasa, vodenih tokova i termalnog gradijenta u okeanima. Već decenijama se solarna energija koristi za generisanje toplote u smislu zagrijevanja vode, životnog prostora, a takođe i za hlađenje. Upotreba solarne energije ima višestruke prednosti. To je tih, čist i pouzdan izvor energije. Zbog rastuće cijene fosilnih goriva kao i zbog jačanja svijesti o potrebi očuvanja životne sredine sve više raste interes za korišćenje sunčeve energije.
U stambenim objektima postoje dva tipa solarno toplotnih energetskih sistema: oni koji se koriste isključivo za zagrijevanje vode i oni koji uz to obezbjeđuju i grijanje (takozvani kombi sistemi). Solarno toplotni energetski sistemi za zagrijevanje vode su dizajnirani tako da su u toplijoj polovini godine kompletno odgovorni za zagrijevanje vode. U zimskim mjesecima topla voda se obezbjeđuje bojlerima koji rade na naftu, gas ili drvo, a sunčanih dana podržava ga solarno toplotni energetski sistem. To znači da se svake godine oko 60% zahtjevane tople vode može ostvariti solarnim toplotnim energetskim sistemima. Solarno toplotni energetski sistem za zagrijevanje vode u kući: kolektor, solarni rezervoar, bojler, solarna stanica, potrošač tople vode (npr. tuš).
Kod solarnih kombi sistema kolektori imaju veću površinu i takođe pomažu u grijanju zgrada tokom jesenjih i proljećnjih mjeseci. Tipično, solarna energija može da obezbjedi 10 do 30% ukupne energetske potrebe zgrade, zavisno od toga koliko je dobro izolovana i koliki je zahtjevani stepen zagrijevanja. Postoje i specijalne solarne kuće koje dobijaju 50 do 100% ukupnog grijanja od solarne toplotne energije.Postoje različite vrste solarnih kolektora. Najjednostavnija forma kolektora je nezastakljen plastični apsorber. Kod njih se voda pumpa kroz crne plastične pokrivače i obično se koristi za grijanje bazena. Ovom metodom postiže se temperatura od 30ºC do 50ºC. Veoma česti u upotrebi su kolektori sa ravnom pločom. Kod njih, solarni apsorber, koji konvertuje solarno zračenje u toplotnu energiju, je instaliran u izolovanoj staklenoj kutiji da bi se smanjili toplotni gubitci. Ravni kolektori uglavnom postižu temperaturu između 60ºC i 90ºC.
Vazdušni kolektori su specijalni tip kolektora sa ravnom pločom u kojima se vazduh zagrijeva i, za najveći dio, koristi direktno bez posrednog skladištenja za zagrijevanje objekta. Zagrijani vazduh se takodje može koristiti za sušenje poljoprivrednih proizvoda. Pomoću izmjenjivača toplote vazduh-voda, takođe se može grijati i voda, na primjer za domaću upotrebu. Više temperature i veći stepen efikasnosti može se postići upotrebom vakumskog cijevnog kolektora zato što je toplotni gubitak dodatno smanjen preko jakog negativnog pritiska u staklenim cijevima. Kolektor se sastoji od brojnih vakumskih staklenih cijevi. Zahvaljujući pokretnom montiranju pojedinih cijevi, ravan apsorber postavljen na staklenom prijemniku može biti optimalno pozicioniran ka suncu. Kao rezultat, vakumski cijevni kolektori se mogu instalirati gotovo vodoravno na ravnim krovovima. Pojedine cijevi formiraju samoodrživ sistem koji prenosi toplotnu energiju izmjenjivačem toplote do centralnog uređaja za snabdjevanje solarnog ciklusa.Postoji niz instalacijskih, tehničkih i praktičnih prednosti solarnih kolektora za zagrijevanje vode. Prvo, samim tim što koriste sunčevu svjetlost pružaju jedinstven osjećaj sigurnosti jer je to neiscrpan energent na raspolaganju svakom korisniku. Drugo, njihovi troškovi održavanja su beznačajni u odnosu na vijek eksploatacije i samo se jednom plaćaju kod ugradnje sistema. Treće, energija sunca štedi druge energente koji se plaćaju, a investicija se vraća za dvije do pet godina. Četvrto, nije potrebno da je objekat unaprijed projektovan za potrebe instalacije takvog sistema grijanja. Solarne kolektore je lako integrisati u bilo koji već postojeći sistem grijanja u bilo kom objektu.
Prosječan sistem u domaćinstvu smanjuje emisiju CO2 za oko 350 kg godišnje.Solarna energija više nije 'alternativna' energija, kako se kod nas do nedavno pogrešno smatralo. S obzirom na varijabilnu cijenu klasičnih energenata (lož-ulje, plin i električna energija), od kojih nafta i plin nisu obnovljivi te čije cijene imaju tendenciju trajnog rasta i - iskorišćenje ovog najefikasnijeg obnovljivog izvora energije, postaje apsolutni imperativ. Sunce nam svakoga sata pošalje toliko energije koliko cjelokupno stanovništvo Zemlje potroši u jednoj godini stoga je to investicija u trajno rješenje grijanja čiju cijenu – koja je apsolutno besplatna - vam ne mogu promijeniti nikakvi porezi niti globalna ekonomska i politička kriza.
Nazad na prethodnu stranu